جعبه لایتنر یک قوطی در باز است که از پنج قسمت تشکیل می شود و جعبه ی 5 خانه ای نیز نامیده می شود، بر اساس اصول روانشناسی و آموزشی و تربیتی طراحی شده است:
1. منحنی فراموشی (ابینگ هاووس) که نشان میدهد اگر انسان یک مطلب یا مفهوم را به خوبی فرا بگیرد بعد از یک مدت زمان اگر آن مطلب را یادآوری نکند آن مطلب یا مفهوم را فراموش خواهد کرد که این مدت زمان از چند ساعت تا یک هفته می تواند باشد و پس از حدود یک ماه اگر آنرا تکرار نکند بیش از 80 درصد مطلب را فراموش خواهد کرد یعنی مطلب ابتدا در حافظه کوتاه مدت قرار دارد و برای ثبت در حافظه بلند مدت باید در مدت زمان مشخصی تکرار شود، این جعبه با بیشترین و مناسب ترین تکرار در قسمت خطرناک منحنی فراموشی، مطالب به حافظه دراز مدت منتقل شوند.
2. آزمایش اسکینز، به طور کلی هرگاه پس از عملی بلافاصله پاداش دریافت شود، باعث دلگرمی و تشویق برای انجام دوباره آن عمل میگردد. وقتی شما در یک بازی موفقیتی به دست می آورید، پاداشی دریافت خواهید کرد که همان امتیاز بیشتر است. این امتیاز به شما اشتیاق می دهد که کماکان با شدت بیشتری به بازی ادامه دهید. از این خاصیت در جعبه یادگیری لایتنر بهره گرفته شده و شما در هر مرحله، پس از یادگیری پاداش دریافت نموده و به مرحله بعد میروید و همین امر باعث می شود که با تمایل بیشتری از آن استفاده کنید.
تاریخچه جعبه یادگیری لایتنر:
اولین بار این جعبه توسط روانشناس معروف آلمانی سباستین لایتنر،Sebastian Leitner در پاسخ به نیاز دانشجویان برای یادگیری بهتر مطالب درسی ارائه شد.
چگونه از جعبه لایتنر استفاده کنیم:
این روش را می توانید برای یادگیری لغات زبان انگلیسی و فارسی و یا هر فرمول یا معادله یا مطالب درسی فراّری که می خواهید به خاطر بسپارید به کار گیرید.
هر موضوع یادگرفتنی را روی یک برگ کاغذ (فیش) بنویسید. دقت کنید که روی هر فیش تنها یک موضوع یادگرفتنی نوشته شود. یعنی لغت را در یک روی کاغذ و جواب آن را در روی دیگر برگه می نویسید.
مراحل کار:
- روز اول: تعدادی از برگه‌ها را تکمیل می کنید و پس از اینکه هر دوروی برگه را یکی دو بار مرور کردید، برگه‌ها را در خانه اول جعبه قرار دهید. می توانید هر روز، ده پانزده یا تعداد بیشتری برگه آماده نمایید . شاید در بعضی روزها هم برگه ای تهیه نکنید.
- روز دوم: ابتدا برگه‌هایی را که دیروز تهیه کرده بودید از خانه اول بردارید . سؤالات را از روی برگه بخوانید و سعی کنید جواب‌ها را به خاطر بیاورید. آنهایی را که بلد نبودید، مجدداً در خانه اول قرار دهید و آنهایی را که بلد بودید، به خانه دوم منتقل کنید. پشت این برگه‌های خانه دوم یک کاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار دهید.
در پایان، برگه‌هایی را که در روز دوم برای اولین بار تهیه کرده‌اید در خانه اول قرار دهید. - روز سوم: به برگه‌های خانه دوم دست نمی زنید زیرا خانه دوم هنوز تکمیل نشده است و ظرفیت دو گروه برگه را دارد. پس باز هم از برگه‌های خانه اول شروع می کنید و برگه‌هایی را که جواب سؤالاتشان را بلد هستید به خانه دوم منتقل می نمایید و در پشت کاغذ رنگی قرار می دهید تا این برگه‌ها با برگه‌های روز گذشته مخلوط نشود. برگه‌هایی که پاسخشان را بلد نیستید به همراه برگه‌های جدیدی که امروز تهیه کرده‌اید در خانه اول قرار دهید.
- روز چهارم:
الف. ابتدا از خانه دوم شروع کنید، زیرا خانه دوم ظرفیت دو گروه برگه را دارد و ظرفیت آن روز قبل تکمیل شده است. ولی فقط برگه‌های ردیف جلوتر را بر می دارید . ( یعنی برگه‌هایی که جلو کاغذ رنگی قرار دارند) سؤالات روی این برگه‌ها را مطالعه می کنید و اگر جواب درست دادید برگه‌ها را در داخل خانه سوم و در ابتدای آن قرار می دهید و پشت این برگه‌ها یک کاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا فاصله گذاری مشخص شود. ضمناً برگه‌های باقی مانده در خانه دوم را جلوتر می برید و کاغذ رنگی را در پشت این برگه‌ها می گذارید.
ب. سپس به خانه اول برگردید و برگه‌های آن را بردارید و آنهایی را که بلد هستید در خانه دوم و پشت کاغذ رنگی قرار دهید.
ج. برگه‌هایی که پاسخ آنها را بلد نیستید و همچنین برگه‌های جدیدی را که تهیه کرده‌اید در خانه اول می گذارید.
5 . خانه سوم برای چهار گروه برگه در نظر گرفته شده و باید چهار روز صبر کنید تا این قسمت تکمیل شود . البته هر روز پس از ورود برگه‌ها از خانه دوم به خانه سوم پشت این برگه‌ها یک کاغذ رنگی می گذارید تا قسمت سوم هم به تدریج و پس از چهار روز تکمیل شود. - خانه چهارم جای هشت گروه برگه را دارد و هشت روز پس از ورود اولین برگه‌ها پر خواهد شد. خانه پنجم جای پانزده گروه برگه را دارد و شانزده روز پس از ورود اولین برگه‌ها، این قسمت تکمیل می شود. یعنی اگر شما در کارتان وقفه ای نیاندازید سی روز طول خواهد کشید تا هر پنج قسمت جعبه لایتنر تکمیل شود. توجه دارید که بین هر دو گروه برگه یک کاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا برگه‌های مربوط به روزهای مختلف با یکدیگر مخلوط نشوند . از روز سی و یکم به تدریج برگه‌ها از داخل جعبه خارج می شوند و شما می توانید این برگه‌ها را بایگانی نمایید. زیرا پس از پنج بار تکرار موفقیت آمیز هر برگه در زمان‌های متفاوت، می توانید مطمئن باشید که آن موضوع را برای همیشه فرا گرفته‌اید و هیچگاه آن را فراموش نخواهید کرد.
به این ترتیب شما با روشی که شبیه بازی انفرادی است، در اوقات فراغت می توانید با کم‌ترین میزان اتلاف وقت آنچه را که یادگیری اش برایتان مشکل تر است بیشتر تکرار کنید و زودتر و برای همیشه به خاطر بسپارید و آنچه را که زودتر یاد می گیرید فقط با پنج بار تکرار برای همیشه فرا بگیرید.
نکته مهم: در هر مرحله که به سؤال یک برگه نتوانستید جواب دهید باید آن را به اولین خانه برگردانید. یعنی در هر مرحله از کار اگر جواب درست را فراموش کردید باید برگه به مرحله اول و خانه اول برگردد حتی اگر در خانه پنجم بوده باشید.
it was useful
great!